Si tarixi
Soniya
SI ning asosiy birliklaridan yana biri bu - soniyadir. Uning amaldagi ta'rifi 1967-yilda qabul qilingan bo‘lib, unga ko‘ra, soniya - Seziy-133 atomining ikkita o‘ta nozik sathlari orasidagi bir-biriga o‘tishiga muvofiq keladigan yorug‘lik nurlanishining 9 192 631 770 davriga teng ekanligi belgilangan. Seziy-133 atomining o‘ta nozik sathlari orasidagi kvant o‘tishi deganda, asosiy holat S1/22 uchun, F=4, mF = 0?F=3, mF=0 qo‘zg‘almas o‘tish nazarda tutiladi.
Shuni ta'kidlash kerakki, vaqt birligining mazkur ta'rifi, huddi metrniki kabi, uzoq yillar davomida, turli variantlardagi aniqlash va ta'riflash usullariing murakkab evolyutsion bosqichlardan o‘tib kelishi natijasida shakllangandir. Vaqtning o‘lchov birligini aniqlash, uzunlik va masofa o‘lchov birliklarini aniqlashga nisbatan birmuncha murakkabliklarga ega, chunki, metr va kilogrammlar uchun bir marotaba mukammal etalon tayyorlab olib, uni ishonchli joyda saqlash va zaruriyat bo‘lganda, undan namunalar olish mumkin. Biroq vaqt esa, doimiy harakatda bo‘lib, uning o‘lchov birligini aniqlashda, nisbiy solishtirish ishlarini bajarish kerak bo‘ladi.
