Dengiz sathidan turli balandliklar h da yer atmosferasi zichligi - ρ
|
h, m |
ρ (kg/m3) |
h, m |
ρ (kg/m3) |
h, m |
ρ (kg/m3) |
|
0 |
1.225 |
3000 |
9.093·10-1 |
18000 |
1.216·10-1 |
|
50 |
1.219 |
4000 |
8.193·10-1 |
19000 |
1.040·10-1 |
|
100 |
1.213 |
5000 |
7.364·10-1 |
20000 |
8.891·10-2 |
|
150 |
1.207 |
6000 |
6.601·10-1 |
25000 |
4.008·10-2 |
|
200 |
1.202 |
7000 |
5.9·10-1 |
30000 |
1.841·10-2 |
|
300 |
1.190 |
8000 |
5.258·10-1 |
40000 |
3.996·10-3 |
|
400 |
1.179 |
9000 |
4.671·10-1 |
50000 |
1.027·10-3 |
|
500 |
1.167 |
10000 |
4.135·10-1 |
60000 |
3.097·10-4 |
|
600 |
1.156 |
11000 |
3.648·10-1 |
70000 |
8.283·10-5 |
|
700 |
1.145 |
12000 |
3.119·10-1 |
80000 |
1.846·10-5 |
|
800 |
1.334 |
13000 |
2.666·10-1 |
90000 |
3.418·10-6 |
|
900 |
1.123 |
14000 |
2.279·10-1 |
100000 |
5.550·10-7 |
|
1000 |
1.112 |
15000 |
1.948·10-1 |
120000 |
2.440·10-8 |
|
1500 |
1.058 |
16000 |
1.665·10-1 |
|
|
|
2000 |
1.007 |
17000 |
1.423·10-1 |
|
|
Izoh:
1). Jadvaldagi ma'lumotlar standart atmosferaga[1] mos zichlik qiymatlari shaklida keltirilgan.
2). 150 km dan yuqori balandliklarda zichlik ancha katta qiymatlarda o'zgaradi. 200, 300, 400, 600, 800 km balandliklardagi yuqori atmosferaning o'rtacha zichligi mos ravishda 3·10-10 , 3·10-11 , 3·10-12 , 3·10-13 hamda 3·10-14 kg/m3 deb qabul qilinadi.
[1] Troposfera va stratosferada atmosferaning zichligi, bosimi va harorati ancha keng diapazonlarda o‘zgaruvchan bo‘lib, bu o‘zgarishlar, geografik kenglik, yil fasli, vaqt hamda meteorologik sharoitlarga bog‘liq ravishda yuzaga keladi. Eng yuqori balandliklarda (ayniqsa 100 km dan yuqorilarda) havoning fizik xususiyatlarining o‘zgarish holati quyosh faolligi bilan chambarchas bog‘liq. Masalan, quyosh faolligining minimum pasayishi eng yuqori atmosfera qatlamlarida sezilarli ravishda harorat pasayishiga va zichliknig kamayishiga olib keladi. Atmosferaning xususiyatlari haqida yagona tasavvur hosil qilish va amaliy hisblashlar uchun standart atmosfera tushunchasi kiritilgan. Dengiz sathidan turli balandliklarda Standart atmosfera uchun zichlik, bosim va haroratning quruq va toza havo uchun shartli taqsimlanishi qiymatlari qabul qilingan. Standart atmosfera uchun qabul qilingan qiymatlar, uzoq yillik davomida yig‘ilgan statistik ma'lumotlar asosida qabul qilingan va ular havoning fizik parametrlarining o‘rtacha qiymatlarini namoyon etadi. Ushbu qiymatlardan uchish apparatlarini sinash jarayonlarida, dvigatellar va turli asboblarni bir xil atmosfera sharoitlariga mutanosiblash, shunigdek, balandlik o‘lchash asboblarining sozlash qiymatlari - gradiurovkalari, ko‘tarish kuchini va havoning‘ qarshiligini hisoblash ishlarida qo‘llaniladi.
Standart atmosfera uchun havoning fizik parametrlarining o‘rtacha qiymatlarini quyosh faolligining o‘rtacha qiymatiga mos ravishda 45.5° geografik kenglik uchun qabul qilinadi. Unga ko‘ra, standart atmosferaning boshlang‘ich qiymatlari, dengiz sathida, yani h=0 balandlikda, quyidagicha: T=288.150 K (t=15.0 °C), bosim p=101325 Pa (760 mm simob ustuni), zichlik ρ=1.22500 kg/m3
| < avvаlgi | kеyingi > |
|---|
