Muqaddima.
Florensiyada musiqachi sifatida mashhur bo‘lgan Vinchenso Galiley o‘zining katta o‘g‘li Galileo uchun qanday sohani tanlash haqida uzoq vaqt o‘yladi. O‘g‘li musiqaga Shubhasiz, qobiliyatli edi, ammo otasi yanada ishonchliroq sohani lozim ko‘rar edi. 1581-yili Galileo o‘n yettiga to‘lganda tarozi pallasi tibbiyot tomonga og‘di. Vinchenso o‘qish xarajatlari katta bo‘lsa-da, o‘g’lining kelajagi ta’minlanishini bilar edi. Shuning uchun Piza universiteti tanlaydi, u ancha chet bo‘lsa ham, Vinchenso uni yaxshi bilar edi. U Pizada uzoq yashagan, Galileo ham o‘sha yerda tug‘ilgan edi.
Vrachlik kasbini egallash mushkul ish edi. Tibbiyotni o‘rganishga kirishishdan oldin Aristotel falsafasini o‘rganish, to‘g‘rirog‘i yodlash lozim edi. Uning ta’limotida deyarli hamma narsa haqida gapirilgan edi. Galileyning fikricha «birorta ham diqqatga sazovor hodisa yo‘qki, unga (Aristotel) qaramagan bo‘lsin». U vaqtda Aristotelning falsafasi juda qo‘pol shaklda: uzil-kesil haqiqat deb hisoblanadigan, ammo asosi va isboti bo‘lmagan jumlalar yig‘indisi shaklida o‘qitilar edi. Aristotelga qo‘shilmaslik haqida so‘z ham bo‘lishi mumkin emas edi.
Galileyni Aristotel bizni o‘rab olgan borliqning fizikasi haqida nima yozgani ko‘proq qiziqtirar edi, ammo u buyuk faylasufning har bir so‘ziga ko‘r-ko‘rona ishonavermaydi; u buni uning mantig‘ini o‘rganib o‘zlashtirdi: «Aristotel ning o‘zi meni o‘z bilimni o‘qituvchining hurmati bilangina emas, balki uning meni ishontira oladigan mulohazalari bilan qanoatlantirishga o‘rgatdi». U boshqa mualliflarning asarlarini ham o‘rgandi, ular orasida eng ko‘p ta’sir etgani Arximed va Evklid edi.
| < avvаlgi | kеyingi > |
|---|
